Borç İlk 5.000 Yıl PDF Oku

Bugüne kadar yazılmış tüm ekonomi kitapları bize aynı dersi anlatır: Para, zahmetli ve karmaşık takas sistemine çare olarak yaratılmış, böylece insanlar mallarını yüklenip durmak külfetinden kurtulmuştur. Gelgelelim bu tarih yorumunda ufak bir kusur mevcuttur: Bugüne kadar bu teoriyi destekleyen herhangi bir veri bulunamamıştır. 

Akademisyen, aktivist, antropolog ve düşünür David Graeber kitabı Borç’ta, sorgulamadan kabul ettiğimiz bu fikirleri ustalıkla tersine çeviriyor: Tarıma dayalı ilk toplumların ortaya çıkışına kadar, yani madeni veya kâğıt paranın icadından çok önceden, insanlar gelişkin bir kredi sistemiyle yaşayıp, mallarını bu yolla değiş tokuş ediyorlardı. Ne olduysa sonra oldu, toplumlar alacaklı ve borçlu olarak ikiye bölündü. 
O zamandan beri, dünya çapında borç ve borç affı politik tartışmaların ana konusunu teşkil etmiştir. Bunun bunun yanında, antik döneme ait hukuksal ve dini belli başlı eserlerin lisanını ve kavramlarını, kökü geçmişe uzanan bu borç tartışmaları şekillendirmiş, dahası, ahlaki ve felsefi temel değerlere de son şekilini vermiştir. Bunun yanı sıra sayısız halk hareketini de tetiklemiştir. Graeber, halklar olarak bugün hâlâ aynı savaşın pençesinde kıvrandığımızı gösteriyor…

“Graeber, kredinin, karşılıklı-taahhüt ağı üstüne kurulu toplumların yok edilip sınıflı toplumun yükselişiyle meydana geldiğinı, para üstüne kurulu sosyal ilişkilerin ardında ise, sürekli olarak fiili şiddet tehdidi olduğunu vurguluyor.”  Paul Mason, GuardIan